Zadzwoń umów się:
Fabian: 605 852 232
Konrad: 603 887 780
Staw skokowy
Staw skokowy ulega bardzo często urazom skrętnym, podczas uprawiania różnego rodzaju dyscyplin sportowych. Częstość skręceń stawu skokowo – goleniowego waha się od 14% do nawet 33% wszystkich kontuzji związanych ze sportem. Dyscypliny, które predysponują do tego typu urazów to: koszykówka 45%, piłka nożna 31%, siatkówka 25% oraz wiele innych.
Anatomia stawu skokowo – goleniowego.
Staw skokowo – goleniowy składa się ze stawu skokowego górnego i dolnego.
Jego stabilizację bierną zapewniają od strony bocznej więzadła:
- więzadło skokowo - piętowe (łac. ligamentum talocalcaneum interosseum),
- więzadło strzałkowo – skokowe przednie (łac. ligamentum talocalcaneum anterius), najczęściej dochodzi do jego urazu,
- więzadło strzałkowo – skokowe tylne (łac. ligamentum talocalcaneum posterior).
Od strony przyśrodkowej:
- trójgraniaste
- piszczelowo – łódkowate,
- piszczelowo – piętowe,
- piszczelowo – skokowe przednie i tylne.
Dodatkowym stabilizatorem biernym jest więzozrost piszczelowo – strzałkowy.
Stabilizację czynną zapewniają mięśnie:
- piszczelowy przedni,
- trójgłowy łydki,
- strzałkowy długi,
- strzałkowy krótki,
- piszczelowy tylny.
Do urazu najczęściej dochodzi podczas nadmiernego zgięcia podeszwowego stopy z równoczesnym jej odwróceniem, uszkodzeniu wtedy ulegają więzadła po stronie bocznej. Rzadziej dochodzi do urazu po stronie przyśrodkowej. Mechanizm urazu: zgięcie podeszwowe i nawrócenie stopy.
Stopnie skręcenia stawu skokowo – goleniowego:
1. Stopień nie dochodzi do uszkodzenia więzadeł.
Pacjent odczuwa dyskomfort, jednak utrata funkcji stawu jest niewielka. Pacjent może chodzić, odczuwając ból przy obciążaniu chorej kończyny. Nie występuje mechaniczna niestabilność, stwierdza się umiarkowany ból i obrzęk.
2. Stopień dochodzi do częściowego uszkodzenia więzadeł. Staw traci swoją funkcję i ruchomość. Występuje duży ból i obrzęk, niewielka niestabilność oraz rozległy krwiak podskórny.
3. Stopień dochodzi do rozerwania więzadeł. Objawia się utratą funkcji i ruchomości. Pacjent nie jest w stanie przenieść ciężaru ciała na chorą kończynę. Występuje duża mechaniczna niestabilność, duży ból, obrzęk oraz krwiak.
FAZA ostra 48h-72h
Zasada PRICE!!!
Protection – ochrona
Uszkodzone miejsce należy unieruchomić, nie można
też obciążać kontuzjowanej kończyny. Do tego celu przydadzą się bandaże, szyny, taśmy, chusty. Ich zadaniem jest zapobieganie dalszym uszkodzeniom. Pomocne mogą być ortezy, zwane potocznie stabilizatorami.
Rest – odpoczynek
Poruszanie kontuzjowaną kończyną należy ograniczyć
do minimum, a z pewnością nie należy nią poruszać, gdy pojawia się lub nasila ból. Odpoczynek ułatwia gojenie się uszkodzeń.
Ice – chłodzenie
Schładzanie zmniejsza ból, obrzęk i ogranicza stan zapalny. Warto zastosować zimny okład z lodu albo specjalnych paczuszek z żelem (tzw. cold pack) jak najszybciej po wystąpieniu urazu, a następnie przez kilka kolejnych dni. Okład należy trzymać 15-20 minut, z dwu-, trzygodzinną przerwą. Im mniej czasu upłynęło od urazu, tym okłady należy robić częściej.
Compression – ucisk
Po zimnym okładzie dobrze jest dość ciasno zabandażować kontuzjowany staw lub mięsień, nawijając bandaż w kierunku serca. W ten sposób zapobiega się obrzękowi.
Elevation – uniesienie
Bezpośrednio po urazie powinno się unieść kontuzjowaną kończynę powyżej poziomu serca, co zmniejszy obrzęk
FAZA podostra 3 -7 dni
- mobilizacja tkanek miękkich ,
- kontynuacja aktywnego zgięcia podeszwowego i grzbietowego w stawie skokowo-goleniowym,
- stretching (z kończyną wyprostowaną oraz zgiętą około 30 stopni w stawie kolanowym oraz ewersji i inwersji w stawie skokowo-goleniowym)
- ćwiczenia stabilizacyjne,
- jazda na rowerze stacjonarnym,
- stopniowe obciążanie (docisk),
- ćwiczenia w wodzie (chodzenie, przysiady),
- trening propriocepcji.
FAZA kształtowania 2 -4 tygodnie
- trening aerobowy,
- stretching (w staniu, w dwóch pozycjach),
- wzmacnianie mięśnia trójgłowego łydki,
- wzmacnianie mięśnia piszczelowego przedniego,
- wzmacnianie mięśnia piszczelowego tylnego,
- wzmacnianie mięśni strzałkowych,
- trening koncentryczny stabilizatorów czynnych,
- wzmacnianie mięśni stabilizujących miednicę i tułów,
- trening ekscentryczny stabilizatorów czynnych,
- trening wielopłaszczyznowy propriocepcji.
FAZA powrotu do zdrowia 4 -6 tygodni
- trening interwałowy, hybrydowy,
- stretching wielopłaszczyznowy,
- intensywne ćwiczenia ekscentryczne stabilizatorów czynnych stawu skokowego,
- trening na miękkim podłożu,
- trening funkcjonalny,
- bieg (z nagłą zmianą kierunku i zatrzymaniem),
- trening pliometryczny.
Bibliografia i ilustracje
1. A.D.A.M
2. Fizjotrepia po skręceniu stawu skokowo-goleniowego
Jacek Aptowicz, Ryszard Biernat, Urszula Biernat, Cezary Kuczkowski, Grzegorz Lemiesz,