top of page

Medycyna ortopedyczna wg koncepcji J.H. Cyriax’a

                Jest to system diagnostyczno- terapeutyczny stworzony przez J.H. Cyriax’a. Jego twórcą był brytyjski lekarz ortopeda, który zapoczątkował nową gałąź medycyny jaką była terapia manualna. Stwierdził on, że 60% dysfunkcji narządu ruchu pochodzi z tkanek miękkich. W przypadku badań radiologicznych wiele z tych dysfunkcji zostaje nie zdiagnozowanych prawidłowo i dlatego stworzył prosty system diagnozowania funkcjonalnego pacjenta. System ten został zapoczątkowany w latach 30-tych XX wieku, a wiele metod bazuje na osiągnięciach tej terapii. Uczniami dr Cyriaxa były takie sławy jak McKenzie, Kaltenborn, Maitland. W późniejszym czasie dziedzictwo wyniesione od swojego mentora opublikowali jako swoje metody, nazwane własnym imieniem. W ten sposób rozpoczęła się ewolucja standardów Cyriax’a w wielu kierunkach.

Diagnostyka w koncepcji J.H. Cyriax’a jest w swojej prostocie genialna. Polega ona na niezwykle szczegółowym wywiadzie oraz kolejno na sprawdzeniu funkcjonalnym możliwości motorycznych pacjenta. Pozwala to, np. na znalezienie nie tylko przyczyny bólu, ale i miejsca wystąpienia problemu. „W tak łatwy sposób można przejść do diagnozy takiej jak zapalenie ścięgna m.supraspinatus leżące na przyczepie i dokładniej na włóknach powierzchownych mięśnia”. Natomiast wychodząc z założenia, że aby zacząć leczyć należy wiedzieć co jest chore,to ta metoda pozwala na precyzyjne zlokalizowanie problemu, a w dalszej kolejności rozwiązanie go.

Badanie wygląda następująco: wywiad- obserwacja- badanie funkcjonalne- badanie palpacyjne (dotyk)- analiza badań obrazowych (opcjonalnie, jeśli pacjent takie posiada).

 

Dla kogo jest dedykowana medycyna manualna wg Cyriax’a?

Jest ona dedykowana dla wszystkich pacjentów z dolegliwościami w aparacie ruchu. Są to nie tylko pacjenci tzw. ortopedyczni, ale także, np. pacjent po udarze z bolesnym barkiem, który wg źródeł występuje u tych pacjentów w 16-85% przypadków. Jednak największą grupę stanowią osoby z bólem pleców. Statystycznie szacuje się, że bólu pleców doświadcza 85% populacji przynajmniej raz w życiu, a 65% populacji doświadcza takiego bólu raz w roku. Ostry ból pleców jest powiązany w 7,6% populacji z ograniczeniami ruchowymi.

Z mojego doświadczenia wynika, że najczęściej zwracają się do mnie pacjenci z dolegliwościami bólowymi dolnego odcina kręgosłupa. Mogą one dotyczyć samego obszaru kręgosłupa lub promieniować do pośladka, stawu kolanowego, skokowego lub palucha. Taki obraz kliniczny może sugerować ucisk na korzeń nerwowy uniemożliwiając pacjentowi normalne funkcjonowanie. Zbyt długie zwlekanie z leczeniem może doprowadzić do nieodwracalnych zmian i konieczności poddania się operacji.

 

 

Tak wygląda ucisk na korzeń nerwowy przez krążek międzykręgowy. Leczenie manualne takiego problemu polega na właściwym ustawieniu krążka międzykręgowego względem kręgów i korzeni nerwowych oraz usunięciu przyczyny dolegliwości. Zwykle pacjent po jednej sesji terapeutycznej od razu odczuwa poprawę.

Jakie są metody terapii?

Kluczowym elementem przystąpienia do terapii jest postawienie właściwej diagnozy. Terapeuta musi być przekonany do tego, co chce osiągnąć oraz jak to zrobić. Stasowanie terapii bez wcześniejszego postawienia diagnozy jest niebezpiecznym dla zdrowia pacjenta błędem.

W terapii stosowane są takie środki terapeutyczne jak:

- głęboki masaż poprzeczny

- mobilizacje/ manipulacje

- naciąganie torebki stawowej

- trakcja

 

Głęboki masaż poprzeczy- jest specyficzną techniką mechanicznego odziaływania na tkanki.  Jest ona przeprowadzana poprzecznie do przebiegu włókien tkanek (mięśni/ ścięgien/ więzadeł), przez co próbujemy odtworzyć lub utrzymać naturalną ich ruchomość. Głęboki masaż poprzeczny możemy również osiągnąć przy zastosowaniu terapii falą uderzeniową.

Wskazania do masażu poprzecznego:

- małe uszkodzenia mięśniowe

-uszkodzenia pochewek ścięgnistych i ścięgien

-uszkodzenia więzadeł

 

Manipulacja- jej celem jest redukcja (zmniejszenie) przepukliny jądra miażdżystego krążka międzykręgowego. Manipulację praktycznie zawsze przeprowadzany razem z trakcją, co zapewnia jej bezpieczeństwo poprzez oddalenie struktur od siebie oraz pewne siły powstające podczas tego manewru.

Trakcja (dekompresja)- jest to chwyt polegający na oddaleniu struktur (stawowych) od siebie. W przypadku zdiagnozowania wystąpienie przepukliny jądra miażdżystego, jako leczenie zostanie wybrana trakcja. Mechanizmem jej działania jest aktywna dekompresja. Siły działające przy tym manewrze to przede wszystkim powstające podciśnienie w stawie co w przypadku trakcji kręgosłupa powoduje „zassanie” struktury krążka międzykręgowego na właściwe miejsce. Rozciągnięcie mięśni, ścięgien i więzadeł spowoduje mechanicznie „wepchnięcie” krążka do pierwotnego ustawienia. Oraz grawitacja która działa nie zależnie od ułożenia pacjenta.

Wykonanie samej trakcji na kręgosłupie lub w połączeniu z manipulacją.

 

 

Po zakończeniu terapii pacjentowi zostają udzielone porady profilaktyczne, które mają zapewnić dalsze funkcjonowanie pacjenta we właściwych wzorcach. Rozumie się przez to unikanie skrajnych pozycji ciała, przenoszenie w sposób właściwy przedmiotów, oraz unikanie przeciążenia pewnych okolic działa podczas czynności dnia codziennego.

Przykład nie  właściwego i właściwego podnoszenia ciężarów.

  1. Cyriax J.H. Cyriax’s Illustrated Manual of Orthopaedic Medicine, Butterworth- Heinemann, 1996
  2. Olson A. K. Terapia manualna kręgosłupa, Wrocław 2009
  3. http://www.cyriax.pl/
  4. http://rehabilit.pl/
  5. http://fizjoterapia.pl/
  6. http://www.fizjoterapeutom.pl/
bottom of page