top of page

Profilaktyka dobrej kondycji kręgosłupa czyli jak dbać o nasze plecy.

 

Z bólami kręgosłupa spotka się większość populacji, często z powodu pozostawania w niewygodnej pozycji przez dłuższy czas lub w wyniku pracy fizycznej. Praca biurowa również zalicza się do grupy, w której bóle kręgosłupa są powszechnym problemem. Bóle kręgosłupa są też często zaliczane do chorób cywilizacyjnych. Kręgosłup człowieka jest podstawą całego ciała. Jest podstawą szkieletu kostnego oraz miejscem przyczepu wielu mięśni. Dodatkowo pełni funkcję ochronną centralnego układu nerwowego oraz amortyzacyjną naszego ciała.Składa się z kręgów połączonych za pomocą więzadeł i mięśni oraz znajdujących się pomiędzy nimi krążkami międzykręgowymi. To one często są przyczyną dolegliwości bólowych.

Bóle kręgosłupa są też często zaliczane do chorób cywilizacyjnych. Kręgosłup człowieka jest podstawą całego ciała. Jest podstawą szkieletu kostnego oraz miejscem przyczepu wielu mięśni. Dodatkowo pełni funkcję ochronną centralnego układu nerwowego oraz amortyzacyjną naszego ciała.Składa się z kręgów połączonych za pomocą więzadeł i mięśni oraz znajdujących się pomiędzy nimi krążkami międzykręgowymi. To one często są przyczyną dolegliwości bólowych.

Ryc. Przykład kręgu z odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Na rycinie widzimy trzon kręgu oraz pozostałe elementy które można wyróżnić w budowie anatomicznej.

W kręgosłupie również wyróżniamy fizjologiczne krzywizny, dzięki którym możliwa jest lepsza amortyzacja sił działających na nasz układ kostny. Są to wygięcia kręgosłupa do przodu (kifozy) oraz do tyłu (lordozy).

Wytrzymałość kręgosłupa możemy określić wzorem , gdzie X oznacza wytrzymałość, K oznacza ilość krzywizn. Z tego wzoru wynika, że jedna krzywizna zwiększa 2 razy wytrzymałość kręgosłupa, dwie 5 razy, a trzy krzywizny aż dziesięciokrotnie zwiększają wytrzymałość kręgosłupa.

 

Dlatego powodując niewłaściwe ustawienie kręgosłupa często wpływamy na zniesienie lub pogłębienie którejś z krzywizn co może w dalszej kolejności wpłynąć na kondycję całego układu.

 

Przeszukując fachową literaturę natrafiamy na wiele porad, które możemy zastosować podczas życia codziennego.

Wiele z nich się powtarza, jednak nie zawsze zwracamy na to uwagę. Jednak tutaj zasada „lepiej zapobiegać niż leczyć” ma kluczowe znaczenie, ponieważ często problemy z kręgosłupem są nieodwracalne.

 

Zapobieganie bólom kręgosłupa to przestrzeganie następujących zasad:

- Podnosząc przedmioty z niskiego położenia, pamiętaj aby mieć proste plecy. Zawsze możesz przykucnąć. Często podnosząc coś z podłogi samo ustawienie kręgosłupa negatywnie wpływa na jego funkcję, a jeśli dodamy do tego nawet niewielki ciężar możemy poczuć ból w tylnej części pleców.

- Jeśli nosisz portfel w tylnej kieszeni to podczas siedzenia powodujesz asymetryczne ustawienie miednicy. Takie ułożenie ciała w dalszej kolejności wpływa na kompensacyjne wygięcie kręgosłupa co predysponuje np. do wystąpienia rwy kulszowej. Lepiej jest nosić portfel gdzie indziej.Zużyty fotel biurowy, w którym siedzisko jest lekko przekrzywione może również powodować pochylenie ciała w jedną stronę i wpływać na nieprawidłowe ustawienie miednicy.

- Pracując długo przy biurku rób sobie regularnie przerwy, aby wyprostować kręgosłup. Wskazane jest nawet robienie przeprostów, czyli wygięcie się tak, aby spojrzeć za siebie lub w sufit. Można również robić różne ćwiczenia na odcinek szyjny kręgosłupa, np. cofanie brody do mostka, skłony uchem do barku i skręty w obie strony.

- Pracując długo przy biurku rób sobie regularnie przerwy, aby wyprostować kręgosłup. Wskazane jest nawet robienie przeprostów, czyli wygięcie się tak, aby spojrzeć za siebie lub w sufit. Można również robić różne ćwiczenia na odcinek szyjny kręgosłupa, np. cofanie brody do mostka, skłony uchem do barku i skręty w obie strony.

Materac nieodpowiedni                                                                                          Materac optymalny

- Jeśli jesteś praworęczny wykonuj też ruchy lewą ręka, aby wyrównywać asymetrię.

- Jeśli jesteś zmęczony/a i chcesz się położyć to spróbuj kłaść się również na brzuchu. Takie ułożenie powoduje właściwe ustawienie kręgosłupa.

- Uprawiaj aktywność fizyczną. Ruch wpływa na wzmocnienie organizmu, a co za tym idzie stabilizacji kręgosłupa poprzez poprawę siły mięśniowej.

- Odżywiaj się zdrowo i kontroluj właściwą wagę ciała. Nadwaga często powoduje przesunięcie środka ciężkości do przodu przez co przeciążane sią mięśnie pleców.

- Korzystaj z terapii manualnej. W literaturze medycznej mówi się, że każdy powinien przynajmniej raz w roku wybrać się do fizjoterapeuty na wizytę kontrolną. Często to, co wydaje się zwykłym bólem z przeciążenia prowadzi do większych problemów z układem ruchu.

- Robiąc skłon w przód lepiej wyprostować jedną nogę za siebie, a drugą zgiąć. Zginamy się wtedy w biodrze, a nie w kręgosłupie.

Tylko właściwe korzystanie w naszego układu ruchu pozwoli nam na długie i komfortowe życie.

 

Nie chcesz iść do lekarza z bólem kręgosłupa lub byłeś i jedynym sposobem w jaki potrafił Ci pomóc były leki?

 

Często podczas bólu pleców leczymy objawy, a nie przyczyny. Najlepszą alternatywą jest konsultacja z fizjoterapeutą. Jednym z powodów, dla których fizjoterapeuta sprawdzi się lepiej w roli zapobiegania problemów z układem ruchu jest fakt, iż ta grupa zawodowa ma więcej czasu dla pacjenta. Dodatkowo w Polsce system kształcenia fizjoterapeutów wymaga od nich ciągłego doszkalania się na licznych kursach, to gwarantuje najświeższą wiedzę ze świata podpartą badaniami. Indywidualne podejście do pacjenta jest dodatkową domeną fizjoterapeutów.

Autor: mgr Fizjoterapii Konrad Skrzat

bottom of page